Μαστίτιδα

Η μαστίτιδα αποτελεί μια φλεγμονώδη κατάσταση του μαστού, οι οποία επηρεάζει κυρίως τις γυναίκες που θηλάζουν. Παρά το γεγονός αυτό, μπορεί να εμφανιστεί και σε γυναίκες που δεν θηλάζουν, καθώς και σε άνδρες, σε σπάνιες περιπτώσεις. Οι γυναίκες που θηλάζουν συνήθως αντιμετωπίζουν τη μαστίτιδα τους πρώτους μήνες μετά τον τοκετό, καθώς τότε η παραγωγή γάλακτος είναι έντονη και οι γαλακτοφόροι πόροι μπορεί να φράξουν. Η έγκαιρη διάγνωση και η κατάλληλη θεραπεία είναι καθοριστικής σημασίας για την αποφυγή επιπλοκών.

Τι είναι η μαστίτιδα;

Η μαστίτιδα είναι μια φλεγμονή του ιστού του μαστού, η οποία συχνά συνοδεύεται από μόλυνση. Προκαλείται κυρίως από τη διείσδυση βακτηρίων μέσω μικροτραυματισμών στη θηλή ή από τη στάση γάλακτος στους γαλακτοφόρους πόρους. Τα βακτήρια που συνήθως εμπλέκονται είναι ο σταφυλόκοκκος και ο στρεπτόκοκκος. Αυτή η φλεγμονή μπορεί να προκαλέσει έντονα συμπτώματα, όπως πόνο και πυρετό, επηρεάζοντας την καθημερινότητα της ασθενούς.

Τύποι μαστίτιδας

Η μαστίτιδα μπορεί να διακριθεί σε διάφορους τύπους, ανάλογα με την αιτία και τα χαρακτηριστικά της:

• Λοιμώδης μαστίτιδα: Προκαλείται από βακτήρια, τα οποία οδηγούν σε λοίμωξη του μαστού. Συνήθως, αυτά διεισδύουν μέσω ραγάδων στις θηλές, ενώ η ανεπαρκής αποστράγγιση του γάλακτος αποτελεί σημαντικό προδιαθεσικό παράγοντα.
• Μη λοιμώδης μαστίτιδα: Αναπτύσσεται όταν υπάρχει στάση γάλακτος, χωρίς όμως την παρουσία μικροβιακής λοίμωξης. Αυτός ο τύπος συχνά προλαμβάνεται μέσω της σωστής τεχνικής θηλασμού.
• Χρόνια μαστίτιδα: Εμφανίζεται κυρίως σε γυναίκες που δεν θηλάζουν. Συχνά συνδέεται με παθήσεις όπως η κοκκιωματώδης μαστίτιδα, η οποία είναι πιο δύσκολη στη διαχείριση και μπορεί να απαιτεί πιο σύνθετη θεραπεία.

Μαστίτιδα: Παράγοντες κινδύνου

Η εμφάνιση της μαστίτιδας σχετίζεται με διάφορους παράγοντες κινδύνου που επηρεάζουν την πιθανότητα ανάπτυξης της πάθησης. Η θηλάζουσα μητέρα διατρέχει υψηλότερο κίνδυνο, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν ραγάδες στις θηλές ή όταν το βρέφος δεν προσδένεται σωστά στο μαστό, γεγονός που προκαλεί στασιμότητα του γάλακτος. Άλλοι παράγοντες περιλαμβάνουν:

• Ιστορικό προηγούμενων επεισοδίων μαστίτιδας: Οι γυναίκες που έχουν νοσήσει στο παρελθόν διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο υποτροπής.
• Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Παθήσεις ή φάρμακα που μειώνουν την ανοσία, όπως η ανοσοκαταστολή, μπορεί να αυξήσουν την ευαισθησία στη μαστίτιδα.
• Κάπνισμα: Το κάπνισμα είναι συνδεδεμένο με αυξημένο κίνδυνο μαστίτιδας, ιδιαίτερα σε μη θηλάζουσες γυναίκες.

Ποια συμπτώματα προκαλεί;

Η μαστίτιδα εκδηλώνεται με ποικίλα συμπτώματα, τα οποία μπορεί να εμφανίζονται τόσο σε οξεία όσο και σε μικρή ένταση. Συνηθέστερα αυτών των συμπτωμάτων είναι τα παρακάτω:

• Πόνος
• Τοπικό οίδημα
• Αίσθηση θερμότητας στην περιοχή
• Πυρετός και αδυναμία

Ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα είναι η σκληρότητα ή η παρουσία όγκου στον μαστό, που μπορεί να είναι επώδυνη στην αφή. Εάν τα συμπτώματα επιμείνουν ή επιδεινωθούν, είναι απαραίτητη η άμεση ιατρική αξιολόγηση, καθώς η καθυστέρηση στη θεραπεία μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, όπως η δημιουργία αποστήματος.

Διάγνωση της πάθησης

Η διάγνωση της μαστίτιδας βασίζεται στο ιστορικό του ασθενούς, την κλινική εξέταση και, σε ορισμένες περιπτώσεις, σε πρόσθετες εξετάσεις. Οι ιατροί ξεκινούν με την επισκόπηση και την ψηλάφηση του μαστού για τον εντοπισμό συμπτωμάτων όπως τοπική ευαισθησία, σκληρότητα ή ερυθρότητα. Ανάλογα με την περίπτωση, μπορεί να γίνουν εξετάσεις αίματος για τον έλεγχο φλεγμονωδών δεικτών, ενώ σε υποψία λοιμώδους μαστίτιδας, η καλλιέργεια γάλακτος μπορεί να βοηθήσει στη διάγνωση του υπεύθυνου βακτηρίου. Σε περιπτώσεις που υπάρχουν υπόνοιες αποστήματος, η χρήση απεικονιστικών εξετάσεων, όπως το υπερηχογράφημα ή η μαγνητική τομογραφία, είναι κρίσιμη για την επιβεβαίωση της διάγνωσης.

Μαστίτιδα: Αντιμετώπιση

Η θεραπεία της μαστίτιδας εξαρτάται από τη σοβαρότητα και την αιτία της πάθησης. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η θεραπεία περιλαμβάνει την άμεση χρήση αντιβιοτικών ευρέος φάσματος, όπως η δικλοξακιλλίνη ή η κεφαλεξίνη, για την εξάλειψη της βακτηριακής λοίμωξης. Η αντιβιοτική θεραπεία συνήθως διαρκεί 10 έως 14 ημέρες, ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Για την ανακούφιση του πόνου και τη μείωση του πυρετού, συνιστάται η χρήση αναλγητικών ή αντιπυρετικών, όπως η ιβουπροφαίνη. Η συνεχής αποστράγγιση του μαστού είναι εξίσου σημαντική, είτε μέσω θηλασμού είτε μέσω άντλησης γάλακτος, για την αποφυγή στασιμότητας. Εάν αναπτυχθεί απόστημα, η χειρουργική παρέμβαση είναι απαραίτητη για την παροχέτευση του πύου, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί νοσηλεία.

Η ψυχολογική υποστήριξη της μητέρας κατά τη διάρκεια της θεραπείας είναι επίσης κρίσιμη. Οι θηλάζουσες γυναίκες συχνά ανησυχούν για τη συνέχιση του θηλασμού, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις ο θηλασμός όχι μόνο είναι ασφαλής, αλλά συμβάλλει και στη θεραπεία.

Τρόποι πρόληψης

Η πρόληψη της μαστίτιδας περιλαμβάνει διάφορες στρατηγικές που μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εμφάνισής της. Η καλή υγιεινή του μαστού είναι σημαντική, καθώς βοηθά στην αποφυγή της μόλυνσης. Οι θηλάζουσες μητέρες πρέπει να διασφαλίζουν τη σωστή πρόσδεση του βρέφους στον μαστό, προκειμένου να μειωθεί η πιθανότητα ραγάδων στις θηλές. Επιπλέον, η τακτική αποστράγγιση του μαστού, είτε μέσω θηλασμού είτε μέσω άντλησης, είναι απαραίτητη για την αποφυγή στάσης γάλακτος. Η σωστή ενημέρωση από εξειδικευμένο προσωπικό, όπως σύμβουλοι θηλασμού, μπορεί να βοηθήσει τις μητέρες να υιοθετήσουν σωστές πρακτικές.

Η μαστίτιδα είναι μια διαχειρίσιμη πάθηση, αρκεί να αναγνωριστεί εγκαίρως και να εφαρμοστεί η κατάλληλη θεραπεία. Εάν αντιμετωπίζετε συμπτώματα, επικοινωνήστε με τον ιατρό σας για εξατομικευμένες συμβουλές. Ο ρόλος της πρόληψης είναι εξίσου σημαντικός, και οι γυναίκες που θηλάζουν μπορούν να προστατευθούν ακολουθώντας σωστές τεχνικές και φροντίζοντας τη γενική υγεία τους.

Ο Ειδικός Χειρουργός – Ογκολόγος Μαστού Δρ. Πέτρος Χαραλαμπούδης διαθέτει υπερεξειδίκευση στις καλοήθεις και κακοήθεις παθήσεις του μαστού. Μετά από πολυετή θητεία σε κορυφαία κέντρα αναφοράς στη Μεγάλη Βρετανία, όπως το Guy’s Hospital και το University College London, και με περισσότερες από 4000 επεμβάσεις μαστού στο ενεργητικό του, διαθέτει εκτεταμένη εμπειρία στην αντιμετώπιση πολύπλοκων περιπτώσεων. Η εμπειρία του και οι πρωτοποριακές τεχνικές που εφαρμόζει αποτελούν εγγύηση για την αντιμετώπιση της μαστίτιδας, είτε πρόκειται για οξεία μορφή είτε για πιο σύνθετες περιπτώσεις που απαιτούν χειρουργική παρέμβαση. Μπορείτε να επικοινωνήσετε μαζί του για κάθε ανάγκη σας.